| Naam |
Nicolaes Ruts |
| Roepnaam |
Claes |
| Geboorte |
2 feb 1573 |
Keulen  [1] |
- Aantekening in de familiebijbel door Davidt Rudtgheerts: "a° . 1573 stilo romano op den 2 dach february was mijn sone Nicolaes geboren tsavons tusschen 8 en 9 uren."
|
| Geslacht |
Mannelijk |
| Beroep |
van 1594 tot 1638 [2] |
| Koopman |
- In de periode van 1622 tot en met 1634 is Nicolaes Ruts bevrachter geweest van schepen die naar de Archangel voeren. Het schip 'Zwarte Kalf' dat door Nicolaes was verzekerd, werd op weg van Archangel naar Livorno gekaapt.
De schepen vertrokken uit de haven van Amsterdam. Vanaf Texel werd in konvooi naar de Archangel in Rusland gevaren.
Nicolaes Ruts bevrachtte de volgende schepen naar en van de Archangel in Rusland:
4-7-1622 - schip De Hoop - schipper Sijmen Thomasz uit Stavoren - vrachtprijs 1928 gld.
10-7-1627 - schip De Blauwe Bijl - schipper Andries Pieterss uit Stavoren - vrachtprijs 2250 gld.
31-5-1630 - schip Den Islantsen Boer - schipper Erick Thijssen uit Harlingen - vrachtprijs 2750 gld. Bij terugkomst met de eerste korenschepen een vrachtprijs van 3050.
11-7-1631 - schip De Haen - schipper Adriaen Symon Kuit uit Huisduinen - vrachtprijs 3500 gld.
16-12-1631 - schip Het Swarte Kalff - schippier Pieter Jacobsz Schellinger - gekaapt op weg van Archangel naar Livorno - goederen waren verzekerd door Nicolaes Ruts
30-6-1632 - schip 't Postpaert - schipper Jan Evertsz uit Enkhuizen - vrachtprijs 2200 gld.
26-5-1633 - schip De Fortuyn - schipper Willem Adriaensz uit Schiedam - vrachtprijs 3100(was berekend 22 gld per last rogge)
7-6-1633 - schip D'Orangieboom - schipper Jan Jansz Rotges uit Medemblik - vrachtprijs per last ( lastage 120) 22.0 indien retour met de eerste vloot en anders 20.0 per last
7-6-1634 - schip 't Landt van Beloften - schipper Cornelis Jacobsoon Jonck de Wit uit Zaandam - vrachtprijs per last (lastage 110) 20,25
9-6-1634 - schip De Tortelduyff - schipper Claes Outgers Pranger uit Watergang - vrachtprijs per last (lastage 118) 20,5
14-6-1634 - schip Den Orangieboom - schipper Jan Jansz Rotges uit Medemblik - vrachtprijs per last (lastage 130) 20,5 en indien met de eersten schepen retour 22,0
|
| Feit |
van 7 nov 1607 [3] |
| Borg voor broer |
- ONA Haarlem, notaris Bosveld 7-11-1607: Davidt Rugerts, koopman te Haarlem, is borg voor Nicolaes Rutgerts, zijn broer te Keulen (Coleun). Betreft een akte met Caspar Binooit?
|
| Feit |
van 1608 [4] |
| Vermeld bij procedures (schoon)ouders |
- Requesten aan de Hoge Raad aug. 1608: Caspar (Jasper) Benoit verklaart dat hij in dec. 1586 met Barbara de Coster is gehuwd en met haar kinderen heeft gehad. Op 18-6-1598. omtrent middernacht, was hij absent uit zijn huis te Keulen. Barbara heeft toen een aantal goederen (meest van zijde, ter waarde van 947 ponden vlaems) laten bezorgen ten huize van haar voordochter, huisvrouw van Nic. Ruts. Ook hee Barbara de Coster een paar dagen later met de dienstmaagd van Nicolaas Ruts in het huis van Jasper Benoit nogmaals voor wel 1000 daalders aan goederen weggenomen, waarna zij is weggelopen. Op 29-1-1602 was een akkoord gesloten tussen de echtgenoten, wat weer aanleiding gaf tot allerlei procedures. Bijv. op 29-7-1611. Nog in november 1615 speelde de kwestie voor de Hoge Raad.
Op 8-11-1616 verklaarde Barbara de Coster, wonend te Amsterdam dat zij wederom tot een gemene huishouding is gekomen met Caspar Benoit binnen de stad Alkmaar.
|
| Feit |
van vóór 1617 tot 1638 [5] |
| Bewoner van het huis De Baert in de Warmoesstraat te Amsterdam |
- Nicolaes woonde in en was huurder van het huis De Baert, voor het eerst vermeld bij het overlijden van een kind in 1617. Het huis is nu gesloopt en lag waar nu de achterkant van de Bijenkorf staat, tegenover een restaurant.
In de tijd van Nicolaes lag het huis op de hoek van het nu verdwenen Molsteegje/Steenhouwerssteeg en naast "Het Melckmeysgen". Het huis liep met de achterkant helemaal door tot het water de Ammerak (nu het Damrak). In de 19e eeuw had het huis het nummer 170 en lag het op een andere plek dan de huidige nummer 170.
|
| Feit |
van 5 sep 1618 [6] |
| Testament |
- ONA Amsterdam 5-9-1618: testament van Nicolaas Ruts, burger en koopman te Amsterdam en zijn vrouw Anna van Apperloo, wonend in de Warmoesstraet in De Baert. Nicolaes had met zijn eerdere huisvrouw zal. Cornelia Rantson op 6-11-1595 te Keulen een testament gemaakt. De kinderen uit dit huwelijk krijgen 300 ponden groten vlaems voor hun moeders geld. Zijn erfgenamen voor gelijke delen zijn de voorkinderen en de kinderen uit huwelijk met Anna.
Komt hij als eerste te overlijden dan zal Anna de goederen blijven bezitten. Bij huwelijk (van Anna of kind) krijgen de kinderen hun vaders geld.
Komt zij als eerste te overlijden, dan krijgen haar kinderen de som van 300 ponden groten vlaems. Hij zal tot het huwelijk de goederen e.d. behouden...
|
| Feit |
van 1631 [6] |
| Kohier 200e penning Amsterdam |
- 12e wijk - Nicolaes Ruts, wonend in de Warmoesstraat no. 16 f 100,- (geschat vermogen van f 20.000,-)
|
| Feit |
van 1631 tot 1943 [2] |
| Portret van Nicolaes Ruts door Rembrandt van Rijn |
- Het schilderij is een van de eerste portretten, die Rembrandt in zijn Amsterdamse periode maakte.
Nog voor het overlijden van Nicolaes - in 1636 - is het portret vermeld in de inventaris van zijn dochter Susanna Ruts en daarom wordt
verondersteld dat (de zeer vermogende) Susanna opdracht heeft gegeven voor het schilderij. Hieronder een opsomming van de
geschiedenis van het schilderij:
1631: Rembrandt van Rijn schildert het schilderij
1636 tot en met 1649: vermeld in de inventaris van Susanna Ruts, dochter van Nicolaes. In de inventaris van 16-3-1636 wordt het
schilderij vermeld zonder waarde; In de boedelinventaris (15-4-1649) opgemaakt na het overlijden van Susanna wordt het schilderij ook
zonder waarde vermeld: ‘een conterfeyt schilderije van den ouden Nicolaes Rutz in een swartte lijst’.
18-5-1649: Uit een inventaris blijkt dat het schilderij meegaat met de verhuizing van Pieter van der Hagen, de weduwnaar van Susanna.
Het schilderij wordt dan getaxeerd op f 30,-
Waarschijnlijk rond 1668: Via de dochter van Susanna, Catrijna Boddens, getrouwd met Johannes Romswinckel, belandt het schilderij in
de familie Romswinckel.
1738: Mr. Cornelis Backer, die getrouwd was met een afstammeling van Nicolaes, Maria Clara van der Hagen, laat voor zijn familiealbum
een detail van het portret kopiëren. Het schilderij hing toen bij Abraham Romswinckel te Amsterdam.
1799: A. Delfos maakt een kopie van het schilderij voor de tekeningenverzameling van Diederik, baron van Leijden bij Joost Romswinckel
te Leiden. Deze tekening bevindt zich nu in de collectie van het rijksmuseum te Amsterdam.
1817: vermeld in de collectie van Joost Romswinckel te Leiden
1823: De verzamelaar Anthony Meynts verkoopt het schilderij "Portret van een man" voor 4.010,- florijnen aan Brondgeest, een
makelaar. Waarschijnlijk is het het schilderij toen in bezit gekomen van de koninklijke familie.
1850: Het schilderij "Portret van een rabbijn" wordt verkocht uit de nalatenschap van Koning Willem II voor 3.400,- florijnen aan Weimer
in Den Haag.
1894: Via Christies verkoopt Adrian Hope het schilderij "Nicolaes Ruts" voor 4.700,- guineas aan Agnew.
1898: Ook weer via Christies wordt het schilderij door Joseph Ruston, Monk's Manor, Lincoln verkocht voor 5.000 guineas aan Colnaghi.
Vervolgens wordt het schilderij - via E. Fischof te Parijs - gekocht door de Graaf Boni de Castellane te Parijs
Voor 1903: J. Pierpont Morgan koopt het schilderij. In 1912 brengt hij het kunstwerk naar New York.
1943: Via Knoedler belandt het schilderij in de Frick collectie. Tot op heden is het schilderij onderdeel van die collectie te New York.
|
| Feit |
van 5 okt 1634 [4] |
| Kwestie over uitbetaling door verzekering |
- Hoge Raad 5-10-1634: Kwestie over uitbetaling van het verzekeringsgeld, wegens het verongelukken van het schip 'T Swarte Calff. Het schip zou uitvaren van de Archangel in Rusland achter IJsland naar Livorno in Tocana, waar waren uit het schip geladen zouden worden. Het schip was op 8-10-1621 voor 100 ponden vlaems door Nicolaes verzekerd bij Jan van Harinchouck.
|
| Feit |
tot 1638 [2] |
| Kende Nicolaes Joost van den Vondel? |
- Joost van den Vondel, woonde van 1597 tot ongeveer 1647 in de Warmoesstraat te Amsterdam. Daar had Joost een zijdewinkel die eerst van zijn vader is geweest. De winkel werd vooral door de vrouw van Joost gerund.
Het is heel waarschijnlijk dat onze voorouder Nicolaes Ruts en Joost van den Vondel elkaar gekend hebben:
* Nicolaes was 14 jaar ouder dan Joost.
* Zij komen beide uit doopsgezinde Antwerpse families. Antwerpen hoorde toen nog bij Brabant.
* Joost en Nicolaes zijn beide in Keulen geboren
* Beiden woonden na de vlucht uit Keulen in de Warmoesstraat.
* Zij moesten vanwege hun geloof vluchten naar Amsterdam.
* De naar Amsterdam uitgeweken Brabanders leefden vooral in en om de Warmoesstraat als een clan tussen de Hollanders..
|
| Overlijden |
10 nov 1638 |
Amsterdam [1] |
| Oorzaak: Koudvuur in been |
- Komt uit de Warmoesstraat (huis De Baert). (Is vanuit dit huis ten grave gedragen).
Aantekening in de familiebijbel: N . sterft t'Amsterdam 10 nov.1638 op woensdag s'morgens ten 6 1/2 uuren, hebbende 't koud vuur in zijn regter been gehad en is den 13 dito t'Amsterdam in d'Oude kerk begraaven.
|
| Begraven |
13 nov 1638 |
Amsterdam, Oude kerk [7] |
| Feit |
van 25 mei 1639 [6] |
| Machtiging |
- ONA Amsterdam 25-5-1639: Anna van Apperloo, weduwe van Nicolaes Ruts, poorteresse van Amsterdam, machtigt haar zoon Davidt Ruts in een kwestie met een Steffen Roelantsz te Hamburg en alle andere personen te Hamburg of te Göttenburch of Coppenhagen en alle andere koninkrijken en plaatsen in steden of plattelande, die de boedel van haar man willen komen nemen...
|
| Feit |
van 7 jun 1644 [6] |
| Kwijtschelding |
- ONA Amsterdam 7-6-1644: Anna van Apperloo, weduwe van Nicolaes Ruts, in zijn leven koopman te Amsterdam met Casper, Abraham en Isaack Ruts, Gillis Ruts en Pieter van der Hagen voor zijn vrouw, meerderjarige kinderen en zwagers (schoonzonen), verklaarden kwijt te schelden tot laste van Anna Ruts, weduwe van Johan van der Putte, hun dochter, zus en zwagerinne. Het betreft door Nicolaas Ruts zaliger voorgeschoten geld aan Johan van der Putte die daarvoor op 6-10-1638 een obligatie heeft gepasseerd.
|
| Religie |
Doopsgezind [2] |
- Nicolaes Ruts behoorde tot de doopsgezinde kring in Amsterdam. Net zoals dichter Joost van den Vondel. Nicolaas en Joost hebben enkele opvallende overeenkomsten. Zij stammen beiden af van een Antwerpse familie. Beiden zijn in Keulen geboren en uiteindelijk gaan wonen in de Warmoesstraat te Amsterdam.
De naar Amsterdam uitgeweken Brabanders leefden vooral in en om de Warmoesstraat als een clan tussen de Hollanders.
Via het doopsgezinde milieu is Nicolaes waarschijnlijk in contact gekomen met Rembrandt. Zijn schoonzus Josina Lamberts is geportretteerd door een doopsgezinde schilder Jacob Adriaensz Backer.
|
| Getuige bij |
Mattheus Butler (Verwantschap: doopgetuige) |
| Getuige bij |
Niclaes Ruts (Verwantschap: doopgetuige) |
| Getuige bij |
Marija Butler (Verwantschap: doopgetuige) |
| Getuige bij |
Constans Butler (Verwantschap: doopgetuige) |
| Aantekeningen |
- Nicolaes is nu vooral bekend van het schilderij dat Rembrandt in 1631 van hem maakte. Zijn dochter Susanna Ruts had dit schilderij in 1636 in bezit.
"Nicolaes Ruts Davidsz, koopman te Amsterdam en op Moscovië.
De doopsgezinde Nicolaes Ruts had in 1613 zijn woonplaats nog in Keulen, zoals blijkt uit de huwelijksvoorwaarden van een zuster van zijn eerste vrouw Cornelia Ranson. Hij heeft echter ook in Mühlheim (nabij Keulen) gewoond. Hij ontvluchtte Mühlheim in 1614 vanwege de verovering door Spinola. Bij de begrafenis van een van zijn kinderen, op 14 september 1617, is het voor de eerste keer dat we in Amsterdam iets van hem vernemen.
Uit één van de notariële aktes blijkt dat de handel van Nicolaes Ruts voor een heel groot deel op Rusland was geconcentreerd. Dankzij het fraaie portret dat Rembrandt in 1631 van hem vervaardigde, wordt hij gezien als een zeer rijk koopman. Het is niet geheel duidelijk of dat echt zo was. Aan het einde van zijn leven was dit beslist niet het geval! Van 14 juli 1638 dateert namelijk een accoord van Nicolaes Ruts met zijn crediteuren voor notaris Jan Warnaerts, waarbij hij zich verbindt 33% van zijn schulden te betalen, waarvan 3% op zijn eigen krediet en 30% in drie termijnen van zes maanden met borgen. Die borgen waren zijn zoon Caspar Ruts en zijn drie schoonzonen Gilles Ruts, Jan Butler en Pieter van der Hagen. (bron: Nederlandse Genealogische Vereniging)"
|
| Persoon-ID |
I14144 |
Hennies genealogie | Laduk |
| Laatst gewijzigd op |
10 jun 2025 |
| Gezin 1 |
Cornelia Huybrechtsdr Ranson, geb. 15 nov 1575, Antwerpen ovl. 24 jan 1607, Keulen (Leeftijd 31 jaar) |
| Huwelijkstoestemming |
10 feb 1594 |
Keulen [1] |
| Huwelijk |
18 apr 1594 |
Elberfeld [1] |
| Type: civil |
- Jongman, zoon van David, koopman van Keulen; jonghe dochter, dochter van Huijbrechts, van Antwerpen.
De bruijdegom was geassisteert met sijn moeder, de weduwe van David Rutschers, en sijn broeder, de bruyt met haer stijfvader Jaspar Binoit ende Barbara haer moeder". (Ondertrouwregister der ,,Holländisch Reformirte Gemeinde" te Keulen 1592- 1738)
|
| Kinderen |
| + | 1. David Ruts, geb. 28 okt 1595, Keulen ovl. 1659 (Leeftijd 63 jaar) |
| + | 2. Casper Ruts, geb. 26 apr 1597, Keulen ovl. 25 sep 1653, Amsterdam (Leeftijd 56 jaar) |
| + | 3. Susanna Ruts, geb. 4 sep 1598, Keulen ovl. 3 mrt 1649, Lisse (Leeftijd 50 jaar) |
| + | 4. Agneta Ruts, geb. 11 jan 1600, Keulen ovl. Ja, datum echter onbekend (Leeftijd ~ 85 jaar) |
| > | 5. Nicolaes (de Jonge) Ruts, geb. 6 jul 1601, Keulen ovl. vóór 6 dec 1681 (Leeftijd < 80 jaar) |
| + | 6. Abraham Ruts, geb. 15 apr 1603, Keulen ovl. 17 okt 1652, Leerdam (Leeftijd 49 jaar) |
| + | 7. Magdalena Ruts, geb. 12 jun 1604, Keulen ovl. 1653 (Leeftijd 48 jaar) |
| | 8. Barbara Ruts, geb. 29 okt 1605, Keulen ovl. 16 okt 1624, Amsterdam (Leeftijd 18 jaar) |
| + | 9. Isaac Ruts, geb. 25 okt 1606, Keulen ovl. Ja, datum echter onbekend (Leeftijd ~ 77 jaar) |
|
| Gezins-ID |
F1292284126 |
Gezinsblad | Familiekaart |
| Gezin 2 |
Anna Dirks van Apperloo, geb. 3 sep 1585, Keulen ovl. 14 aug 1645, Amsterdam (Leeftijd 59 jaar) |
| Huwelijkstoestemming |
17 nov 1608 |
Keulen [1] |
| Huwelijk |
9 dec 1608 |
Solingen [4] |
| Type: civil |
- Weduwnaar van Cornelia Benoirts; dochter van wijlen Dirick van Aperloo en Janneke Rits, geassisteerd door haar moeder en door Tobias Boel. (Nicolaas was de weduwnaar van Cornelia Ranson. Zij was waarschijnlijk Benoit genoemd, omdat haar moeder met Caspar Benoit hertrouwd was).
|
| Kinderen |
| | 1. Theodorus Ruts, geb. 28 aug 1609, Keulen ovl. 29 okt 1617, Amsterdam (Leeftijd 8 jaar) |
| | 2. Salomon Ruts, geb. 11 dec 1610, Keulen ovl. 1611, Keulen (Leeftijd 0 jaar) |
| | 3. Samuel Ruts, geb. 3 nov 1611, Keulen ovl. 1612, Keulen (Leeftijd 0 jaar) |
| + | 4. Anna Ruts, geb. 9 jan 1613, Keulen ovl. Ja, datum echter onbekend (Leeftijd ~ 70 jaar) |
| | 5. Samuel Ruts, ged. 5 feb 1613, Keulen, Nederlands ger. kerk ovl. Ja, datum echter onbekend |
| | 6. Dorothea Ruts, geb. 16 apr 1615, Mülheim ovl. 17 nov 1638, Amsterdam (Leeftijd 23 jaar) |
| | 7. N.N. Ruts, geb. 11 sep 1617, Amsterdam ovl. 13 sep 1617, Amsterdam (Leeftijd 0 jaar) |
| + | 8. Catrijna Ruts, geb. 6 jul 1619, Amsterdam ovl. 18 nov 1668, Amsterdam (Leeftijd 49 jaar) |
| | 9. Cornelia Ruts, geb. 11 nov 1620, Amsterdam ovl. 25 nov 1622, Amsterdam (Leeftijd 2 jaar) |
| > | 10. Sara Ruts, geb. 1 sep 1622, Amsterdam ovl. 29 jul 1700, Amsterdam (Leeftijd 77 jaar) |
| | 11. N.N. Ruts, geb. 12 feb 1625, Amsterdam ovl. 15 feb 1625, Amsterdam (Leeftijd 0 jaar) |
| | 12. Johanna Ruts, geb. 20 jan 1626, Amsterdam ovl. 4 mrt 1649, Amsterdam (Leeftijd 23 jaar) |
| > | 13. Maria Ruts, geb. 3 apr 1630, Amsterdam ovl. 16 dec 1711, Amsterdam (Leeftijd 81 jaar) |
|
| Gezins-ID |
F1292284124 |
Gezinsblad | Familiekaart |
1573 - 1638 (65 jaar)
