Naam |
Joris Leendertsz. van Alsemgeest |
Geboorte |
ca. 1605 |
Loosduinen [1] |
Geslacht |
Mannelijk |
Feit |
van 5 sep 1630 [2] |
Koop zaailand in 's-Gravenzande |
- De ridderschap etc. bekennen verkocht te hebben aan Joris Lenaertsz. [opdrachtbrief: in De Lier] een partij zaailand gelegen in het blok genaamd Costverloeren groot volgens de laatste meting 1 morgen 113 roeden gespecteerd hebbende tot zekere vicarie gefundeerd op het Lieve Vrouwen altaar in de Oude Kerk tot Delft gelegen in de jurisdictie van ’s Gravenzande.
|
Feit |
van 13 jun 1634 [3] |
Koop woning e.a. te Zandambacht |
- ORA Zandambacht inv. 32 f. 53v d.d. 13-6-1634: Comp. Adriaen Louwen wonende in Willem Woutersz. Wecht aan de Maasdijk onze buurman en bekende verkocht te hebben aan Joris Lenaertsz. van Loosduinen zekere woning als huis, bijhuis, boes, met een kleine barg met omtrent 4 hond erfhuur land daar al hetzelve op staat, gekomen van Gerridt Maertensz. Verschildt nu wonende aan de Maasdijk … in de Cleijne Geestthiend te Zandambacht. Erfhuur 2 gld per jaar. De koper moet naast de 4 hond een uitpad gedogen van de verkoper en andere, van de Maesdijck
f 51v 13-6-1634: Joris Lenaerts van Loosduijnen is 1.000 car. gld. schuldig aan Adriaen Louwen wonend in Willem Wouterswecht aan de Maesdijck in Sandambacht terzake van de koop van een woning gekomen van Gerridt Maertensz Verschilt en genaempt Jannitge Joris Duijsse wooninge, staand en gelegen aan de Maesijck in de Cleijne Geest te Zandambacht… Onderpand woning, huijs, schuijr, barch en geboomte met vier hond erfhuijer land …
|
Feit |
van 10 mei 1637 [4] |
Verkoop voor weeskinderen Harper Danielsz |
- Zandambacht f. 166v d.d. 10-5-1637: Comp. Joris Leendertsz. als man en voogd van Jannetgen Herpersdr. voor hem zelf en nog benevens Jan Claesz. wonende in ’s Gravenhage als voogden van de onmondige weeskinderen van Harper Danielsz. in echte geprocreerd bij Wijven Adriaensdr., en bekende in de voorsz. kwaliteit verkocht te hebben aan Frans Sijmonsz. van der Meer zekere woning, huis, schuur, bargen en geboomte, staande en gelegen in het Noorland van Zandambacht met 1 morgen eigen land daarop de voorsz. woning en boomgaard staat.
f. 168: Bijbehorende custingbrief. Zijn borgen zijn Cornelis Adriaensz. van der Burch en Leendert Pietersz. ’t Hert wonende in De Lier
Zandambacht f. 186 d.d. 5-5-1637: Schout en schepenen van Zandambacht hebben ten verzoek van de secretaris getaxeerd zekere koren of gewas op 23,5 morgen bruikwaarlanden te velde staande in Zandambacht met de toegift van dezelve bruikwaarlanden en zeker einde dijks bij Frans Simonsz. van der Meer met zekere woning, huis, schuur, barg en geboomte benevens 1 morgen eigen land gekocht van de mondige en voogden van de onmondige kinderen van zaliger Herper Danielsz.
|
Feit |
van 19 jun 1639 [5] |
Koop land in Zandambacht |
- Comp. [voor schepenen van Zandambacht] Arijen Lourisz. in de Wecht wonende in Zandambacht en bekende verkocht te hebben aan Joris Leendersz. zekere 5 hond land gelegen in Zandambacht.
|
Feit |
van 13 aug 1645 [4] |
Koop land te Zandambacht |
- Zandambacht f. 255 d.d. 13-8-1645: Comp. Willem Jorisz. Buis wonende in Haagambacht en bekende verkocht te hebben aan Joris Leendersz. wonende aan de Maasdijk binnen Zandambacht zekere 2 morgen 2 hond 68 roeden land gelegen in de Grote Geesttiende binnen Zandambacht, beneffens de overgift van omtrent 8 morgen bruikwaar land.
|
Feit |
van 1652 [2] |
Vermeld als weerbare man te Zandambacht |
- Vermeld bij: 'Dum Man op de Hoff Stede aen behoorende' en 'Halve piecken'
|
Feit |
van 25 apr 1656 [5] |
Koop woning, huis, schuur, land e.a. aan de Maasdijk |
- Comp. [voor schout en schepenen van Zandambacht] Gillis Jansz. van der Sluijs als weduwnaar van Pietertje Thomisdr. die te voren weduwe en boedelhoudster was van Aries Lourisz., mitsgaders Laurits Ariensz. mondige en Arien Cornelisz. de Goede onze mede broeder in rechte als oom en naaste bloedvoogd van Thomis Ariensz. onmondige zonen van de voorsz. Arien Lourisz. en Pietertje Thomisdr. in haar leven echtelijk gewoond hebbende in Zandambacht, en verklaarden zij comparanten in voorsz. kwaliteit getransporteerd te hebben aan Joris Leendertsz. van Alsemgeest wonende in Zandambacht zekere woning, huis, schuur, barg en geboomte met 3 morgen land daar dezelve woning op staat staande en gelegen aan de Delftse Maasdijk. Mitsgaders nog 2 morgen eigen geestelijk land eertijds gekomen van St. Agnietenconvent binnen Delft.
|
Feit |
van 26 okt 1656 [6] |
Schuldbekentenis |
- ONA Monster #2196. 26-10-1656 Joris Leendertsz van Alsemgeest wonende aende Maesdijck in Zandambacht is ƒ 600,- schuldig aan Louris en Thomas Arijensz van der Wegt wonende mede in Zandambacht ivm te cort betaalde penningen bij hem comparant beloofd van de gecofte wonijnge en landen van henluijden. De woning ligt in Zandambacht. Gedaan tot Monster.
|
Feit |
van 24 mei 1658 [2] |
Verkoopakte |
- Comp. [voor schout en schepenen van Zandambacht] Joris Leendertsz. van Alsemgeest en verklaarde verkocht te hebben aan Tomas Ariensz. Kleijwegh zekere zijn woning, huis, schuur, barg en geboomte met 3 morgen land daar dezelve woning op staat, staande en gelegen aan de Delflandse Maasdijk. Idem verkoop van meer land.
|
Feit |
van 1659 [7] |
Betaalt pacht |
- Betaalde pacht op zijn woning van de Heilige Geest (GA 's-Gravenzande). In 1659 betaalt hij 15 stuivers pacht op zijn woning in de 'Cleyne Geest thienden' in Zandambacht en 6 gulden op 3,5 hont land in de 'grooten geest thienden'.
|
Overlijden |
vóór 8 nov 1664 [8] |
Feit |
van 3 jul 1669 [2] |
Oorsprong buitenplaats Alsemgeest |
- 29-6-1669: Comp. Jannetgen Harpersdr. weduwe van Cornelis Teunisz. Verheul, Teunis Cornelisz. Verheul, Teunis Arendsz. als getrouwd hebbende Neeltie Cornelisdr. Verheul, Gosewijn Cornelisz. Verheul voor haar zelf en vervangende en de rato caverede voor Crijn Joppen van der Meer als getrouwd hebbende Claesje Cornelisdr. Verheul, Cornelis Dircxsz. Groenewegen als voogd van Ada Cornelisdr. Verheul, nog de voorn. Cornelis Teunisz. Verheul als vervangende Claes Cornelisz. Verheul en Crijn Jorisz. Westerlee voor zich zelf en vervangende Dirck Cornelisz. van Zijl als voogden van Harper Jorisz. van Alsemgeest, alle kinderen en erfgenamen van Cornelis Teunisz. Verheul, en bekenden te verkopen aan de heer en mr. Johan Laurentius advocaat voor het Hof van Holland zekere woning als huis, bijhuis, boes, bergen, twee duivenkasten, geboomte en verder getimmerte daar op staande op omtrent 4 hond erfhuurland, met de gevolgen van het gebruik van de portie van de Maasdijk van het ambacht van ’s Gravenzande binnen, staande en gelegen in de Kleine Geest tiende in Zandambacht. Idem nog 5 hond land gelegen in Zandambacht. Idem nog 1 morgen land gelegen aan de zuidzijde van de voorsz. 5 hond. Idem nog 2 morgen 2 hond 68 roeden land gelegen in de Grote Geest tiende in Zandambacht.
Opvallend is, dat twee duivenkasten worden verkocht. Het recht van duivenhouderij was in Holland in het algemeen voorbehouden aan de adel.)
ORA Zandambacht 3-7-1669: Comp. Thomas Arentsz. Cleijwech wonende in Zandambacht en verklaarde verkocht te hebben aan de heer en mr. Johan Laurentius avocaat voor het Hof van Holland zekere 4 hond eigen land gelegen aan de Delflandse Maasdijk in Zandambacht (belend o.a. ten noorden de heer koper met zijn woning genaamd Den Alsemgeest), als breder blijkende is bij de opdrachtbrief van comparant voor deze gewezene woning en landen staande en gelegen aan de Maasdijk bij hem gekocht van Joris Leendertsz. van Alsemgeest zaliger op 24-5-1658 die geregistreerd is in het protocol met de letter A fol. 175.
|
Feit |
van 17 nov 1669 [9] |
Vermeld als voormalig huurder van land |
- ONA Den Haag 17-11-1669: Aan baljuw, gasthuijsm. en heijligengeestmrs. der stede 's-Gravesande wordt officieel geinsinueerd en bekendgemaakt door advocaat Mr. Johan Laurentius, dat hij tot zijn groot misnoegen en verwondering heeft gezien dat de geinsinueerden op eigen authoriteit en zonder toestemming over zekere landerijen een grote laan hebben gelegd en met bomen beplant. Hij eist dat de bomen gerooid en de landerijen hersteld worden. Het land was voordien in huur bij Joris Leendertsz.
|
Feit |
van 18 mei 1676 [9] |
Machtiging voor het innen van (koop)penningen |
- ONA Den Haag, 496 fol. 199 18-5-1676: Theunis Cornelis Verheul wonend in Monsterambacht en Crijn Joppen (van der Meer) wonend tot Eijckenduijnen in Haechambacht, voor hunzelf als voor Gooswijn Cornelis wonend in de lande van Jannetie Harperts, weduwe van Joris Leenderts, wonend in Monsterambacht, Claes Cornelis wonend aan de Maesdijck, Theunis Ariens wonend tot Honsholredijck, met Cornelis Dircks als voogd van Ade Cornelisdr, dochter van Cornelis Theunis en Leuntge Claes zaliger. Zij geven een volmacht aan Mr. Adrian Anrocque, advocaat voor het Hof van Holland, om penningen e.d. te innen van Mr. Johan Laurentius, ook advocaat voor het hof op woning en landen gelegen in Santambacht.
|
Feit |
van 8 nov 1678 [10] |
Kwestie over verkocht onroerend goed (Alsemgeest) |
- Hof van Holland civiele rechtspraak: no. 162, d.d. 8-11-1678 (235-247)
In de zaak hangende voor den Hove van Holland tussen Mr. Johan Laurentius, advocaat voor het Hof van Holland, ter eenre, c. Theunis Cornelisz. Verheul, voor hem zelf en als procuratie hebbende van Jannitge Harpers, weduwe van Cornelis Theunisz. Verheul, zijn schoonmoeder, als mede vervangende voor Herpert Gorisz., Theunis Arenden, getrouwd met Claesge Cornelis Verheul, mede voor hem zelf en vervangende Goosewijn Claesz. en Ada Cornelis Verheul, tezamen erfgenamen van voorn. Cornelis Theunisz. Verheul, ter andere zijde. [De impetrant allegeert dat publiekelijk te koop was gesteld een woning gelegen in Zandambacht onder ’s Gravenzande die tevoren in eigendom had gecompeteerd Joris Leendertsz. van Alsemgeest en door hem bewoond en bezeten was geweest met huijs, bijhuijs, schuijren en 2 bargen met 2 duijve kasten en geboomte met 4 morgen eigen land en nog 8 mergen bruijckwaer met nog 3 morgen min 1 hont bezaaid met rogge, met toegift van den dijck toecomende de weduwe van Cornelis Theunisz Verheul met haar kinderen.
Koopdag ten huize van Pieter Gerritsz. Woll waard in de herberg waar de Spaensche Vloot uithangt op vrijdag 22-3-1669. De conditien zouden te vinden zijn op de woning van Claes Cornelis Verheul. Uit de condities bleek dat naast de voorschreven woning en landen het gebruik van de 'portie van de Maaesdijck van 't Ambacht van 's-Gravesande'. De woning bleek belast te zijn met:
- een erfhuur van 2 gld. per jaar plus een opstal van 20 st. per jaar, te betalen aan de rentmeester Schilperoort te Delft
- een opstal van 15 st. per jaar aan de H.Geest Armen te 's-Gravesande
- een opstal van 15 st en een opstalrente van 20 st. per jaar toekomend aan de Graeffelijckheit en aan de rentmeester van Noort Hollant.
De woning en landen zouden ook belast zijn geweest met overpad. Er was hem geen akte ter hand gesteld van Arijen Lourisz Indewecht, ten behoeve van Joris Leendertsz waarbij het uitpad expres werd bedongen op de woning van Jan Gerritsz de Bruijn, waar geen wagen nog paarden werden gehouden. Wel door degene in wiens handen de woning later was gekomen. Hij moest gedogen dat over het land werd gereden met wagen en paarden, van de Nieuwe Maesdijck tot de Oude Maesdijck toe over een lengte van ca. 194 roeden
Mr Johan Laurentius wil schuldeloos gehouden worden van de extra kosten van 76 gld. Hij stelt ook dat de woning hierdoor 1.000 gld. minder waard is. Hij verwijst naar de koopvoorwaarden van 22-3-1669. De woning werd gekocht op de 23e voor een som van 2.375 gld.
Bij het verweer was gesteld dat het verkochte geleverd was, dat de koper kennis was gedaan en dat aan hem de oude brieven waren geleverd. In al de jaren heeft de koper niet gerept van enige onbekende erfdienstbaarheden. E.e.a. was in de koopvoorwaarden gespecificeert.
De onkosten zullen worden betaald en verder vindt men de eiser niet ontvankelijk.
|
Beroep |
Bouwman te Zandambacht op den "Alsemgeest" [11] |
Religie |
RK |
Aantekeningen |
- Joris Leendertsz is de eerst bekende Alsemgeest. In de archieven van ’s-Gravenzande komt Joris meerdere malen voor en heet daar Van Alsemgeest.
De naam Alsemgeest is voor 1656 ontstaan in het gebied langs de Maasdijk bij de Grote en Kleine Geest in Zandambacht: het gebied van de latere buitenplaats 'Alsemgeest' en rond de huidige Alsemgeestlaan in 's-Gravenzande. De naam staat voor 'met alsem begroeide geest(grond)'. Alsem is een plant (van de soort Artemisia), die goed gedijt in duingebieden en langs dijken.
Deze elementen waren aanwezig in het gebied in de geestgronden van Zandambacht. Het gebied lag vroeger in de nabijheid van het klooster "Maria Magdelena in Bethanië". Vermoedelijk hebben kloosterlingen de alsem op de geest gekweekt in hun kruidentuin en de alsem gebruikt in de geneeskunde.
Joris Leendertsz was van 1630 tot in 1658 eigenaar van onroerend goed in Zandambacht en 's-Gravenzande. In die periode is Joris de naam ‘van Alsemgeest’ gaan gebruiken. In 1659 betaalde Joris ook nog pacht voor een woning en land op de Kleine en Grote Geest in Zandambacht (bij ’s-Gravezande). Het land bij de woning waarvan Joris tot 1658 eigenaar was, werd in 1669 weer verkocht aan Johan Laurentius, een vermogende advocaat voor het Hof van Holland. De woning had toen de naam ‘Den Alsemgeest’. Jannetje, de weduwe van Joris en toen ook weduwe van Cornelis Theunis Verheul verkoopt in dezelfde periode en in hetzelfde gebied huis, bijhuis, schuren, hooibergen en land aan Johan Laurentius. Met deze (ver)kopen in 1669 startte de vorming van de grote buitenplaats ‘Alsemgeest’ die zo mooi te zien is op de kaart van Cruquius uit 1712.
Bij de verkoop van in 1669 worden ook 2 duivenkassen verkocht. Het recht van duivenhouderij was in Holland in het algemeen voorbehouden aan de adel. Het is nog niet duidelijk hoe en via welke tak dit recht in de familie is gekomen...
|
Persoon-ID |
I1168 |
Hennies genealogie | Alsemgeest, Bellekom, Laduk, Neerscholten |
Laatst gewijzigd op |
22 dec 2024 |