Een reis in het verleden met verrassende vergezichten
Uitgelicht 18e eeuw
Bijzonderheden over enkele familieleden in de achttiende eeuw.
De in 1683 geboren Helena Butler (Bottelaar) is vier keer getrouwd geweest. Bij drie van die trouwerijen was zij weduwe.
Moeilijke tijden voor broers en zus. Het is niet bekend of hun financiële malaise te maken heeft met het overlijden van hun vader in 1727.
Op 26 oktober 1729 verzoekt Maria van der Meer, weduwe van Mr. Govert van Slingerland, voormalig Raad in 't Hof van Holland om beslaglegging.
Tegenpartij is Jan van der Burgh, bouwman en zijn vrouw,
Claasje Herperts Alsemgeest.
Betreft Achterstallige huur en belastingen voor een huis en weiland onder 't Woutharnas.
Opvallend is dat bijna een jaar later - op 7 oktober 1730 - een echtgenote van een andere Van Slingelant beslag wil leggen op de goederen van een broer van de
hierboven genoemde Claasje:
Cathrina Alida van der Dussen, echtgenoot van Mr. Damas van Slingelant verzoekt oom beslaglegging met als tegenpartij:
Philips Harperts Alsemgeest,
wonende aan de Holle Watering bij Kwintsheul.
"Betreft Verzoek tot beslaglegging op goederen, meubelen, vruchten ect. van Philips Harperts Alsemgeest i.v.m achterstalligheid van betaling.
Opdracht de achterstallige huur te betalen en in het vervolg alles wat in de huurcedulle afgesproken is na te komen en tevens de gemaakte
kosten te betalen."
In 1731 gaat de boedel onder de hamer van hun broer Joris Harpertsz Alsemgeest. Hij huurde een boerderij vlakbij het paleis Honselersdijk van het Burgerweeshuis in Den Haag. Vanwege de vele schulden is zijn boedel geveild. Zie ook: filmpje over de boedelveiling.
In de registers van het VOC staat dat Harpert Cornelisz Alsemgeest uit Monster als Matroos is uitgevaren op het schip 'Huis ter Duine'.
Hij vertrok op 23-03-1747 naar Bativia. Aankomst op 09-11-1747.
Op 25-1-1749 begon de terugreis via de Kaap. Bijna 11 maanden later was hij weer terug in Nederland.
Als matroos had hij de volgende taken: waak- en roergang; laden en lossen; reinigen, teren en kalfaten van het schip; af- en aanslaan van de zeilen;
helper van de onderofficieren.
Voorouder Francois Maartensz Ruijghaver was ook matroos bij de VOC. Hij vertrok op 19-4-1757 met het schip Vrouwe Elisabeth naar Indie, waar hij 6 maanden later aankwam. Op 28-10-1758 voer hij weer terug naar Nederland, waar hij op 24-6-1759 aankwam.
20 jaar later is Francois nog steeds een wereldreiziger. Hij is dan, tijdens de reis naar St. Eustatius, de eerste schrijver op 's lands schip Jason. Maar dit keer niet voor de VOC.
In onze stamboom komen veel buitenlandse voorouders voor en dat komt omdat Nederland in die tijd ook veel migranten aantrok. De Hollandse republiek
was nog steeds welvarend. Bovendien nam de bevolking na 1700 af, waardoor in verschillende economische sectoren arbeidstekorten onstonden. Verhoudingsgewijs
kwamen in de loop van de 18e eeuw de meeste migranten uit Duitsland. Dat waren meestal seizonsarbeiders of dienstbodes.
Maar ook de Hugenoten zochten tot 1720 een veilige haven in ons land. Anderen zochten de havens hier op om voor de VOC te werken.
Enkele voorouders die in de achttiende eeuw naar ons land zijn gekomen:
Na het overlijden in 1798 van Abraham Junior le Duk en
Martha Lefeber is een boedelbeschrijving
gemaakt voor diaconie der Hervormde gemeente in Amsterdam. Vader Abraham werd op 18 juni 1798 begraven en Moeder Martha
16 dagen later. Dit moet een dramatische tijd geweest zijn in dat gezin. Beoordeeld werd hoe vermogend de familie was en of de de jongste kinderen
(Gerrit, 16 jaar en Michiel, 14 jaar) met steun van de diaconie in het weeshuis konden worden opgenomen. Oudste zoon Barend (18,5 jaar) kon op eigen
benen staan.
De boedelbeschrijving geeft een beeld van hoe het gezin geleefd moet hebben:
De boedel bestond uit 1 bed, 1 hoofdkussen,
2 lakens, 8 stoelen, 2 tafels, enige stukken porcelijn, enige stukken Delfs aardewerk, 1 houten kast, 4 gordijnen en val, 3 schilderijen,
1 spiegel, enige rommeling, 3 stuks ijzerwerk. Waarde inboedel f 19,-. Bij het overlijden stonden nog rekeningen open voor f 101,17.
Ook werden er nog dokters- en apothekersrekeningen verwacht.
Kinderen met dezelfde voornamen in één gezin
Het komt maar al te vaak voor dat kinderen in één gezin dezelfde voornaam krijgen. Meestal wordt dezelfde naam gegeven als eerder een kind met die naam is
overleden, maar die vlieger gaat niet altijd op. Als bijvoorbeeld de grootouders van vader- en moederszijde dezelfde voornaam hebben, wordt het ene kind
naar de grootouder van vaderszijde en het andere kind naar de grootouder van moederszijde vernoemd. Bij het
gezin van Cornelis Harpersse Alsemgeest
en Josijntje van Hees heten beide grootmoeders Maria en dat is waarschijnlijk de reden geweest dat in het gezin drie Maria's voorkomen, waarvan
één kind jong - voor de geboorte van de derde Maria - is overleden.
Een hele uitdaging voor genealogen, want fouten zijn in dit soort situaties zo gemaakt. Het stamboomonderzoek wordt nog spannender als de kinderen met
eenzelfde of vergelijkbare voornaam dan ook nog eens trouwen met partners die dezelfde achternaam hebben.
In het gezin van Aalbregt van Geest en Apolonia van der Lelie
zijn de dochters Antje en Jannitje bijvoorbeeld getrouwd met Arnoldus en Cornelis van der Klaauw, broers.
Drie kinderen Le Duck op dezelfde dag begraven
Een familiedrama en een raadsel dat niet is opgelost: In het register van het Karthuizer Kerkhof te Amsterdam worden op zondag 18 maart 1742 opeenvolgend drie begrafenissen genoteerd:
Herbergiers in Willige Langerak
Voorouders Hendrik Jansz Vurens en Willempje Ariens Borst waren eigenaar van en herbergier van de hiernaast afgebeelde herberg in Willige Langerak.
De herberg werd na hun overlijden in 1749 verkocht aan Pieter Oostrom, bode van Willige Langerak.
Bij de verkoop werd de herberg omschreven als een "schone en welgelegen en neringrijke herberg met kookhuis, schuur, berg en erve met 11 M(orgen) wei, hennip en boomgaardland met uitterwaard van 2 M(orgen)"
Het pand lag aan de dijk, op de hoek van de Kerkstraat.
De herberg zal voldoende inkomen hebben opgeleverd voor Hendrik en Willempje, want uit hun nalatenschap bleek dat zij nog land, een ander huis met boomgaard en grientland bezaten. Bovendien verhuurden zij ook nog verschillende hofsteden met land.
Heb je aanvullingen, verbeteringen, vragen en/of foto's? Neem contact op. Wij horen graag van je!
Je kunt gegevens overnemen van de site als je de bron vermeldt.
Vanwege het auteursrecht op diverse documenten kun je afbeeldingen niet overnemen.
