Dirck Dircksz (de oude) van der Speck

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• vermelding: van 7 jul 1478; Bewoner van het huis te Rijswijk
• vermelding: van 7 mrt 1487; Vermeld als getuige bij een akte
• functie: van 1489 tot 1499; Kerkmeester
• vermelding: van 1501; Vermeld in het archief van de Oude Kerk te Rijswijk

Aantekeningen:

Geboorte:
Zijn geboortejaar is onbekend, maar zal, als hij degene is, die in 1461 vermeld wordt, niet na 1430 liggen

vermelding:
Dirk Dirksz., bewoonde 7 juli 1478 het huis te Rijswijk afkomstig van Jacob van der Specke, van de bijbehorende 13 morgen land, bezat hij 1/4, die hij van Jacob zal hebben geërfd.
Waarschijnlijk heeft Dirc de hofstede direct na Jacobs dood betrokken. Als namelijk de priester Symon Dircxzn. van der Speck vrij spoedig na de verwerving van Jacobs deel zijn vergrote aandeel in dit goed inbrengt in de door hem in 1473 gestichte fundatie (hij is in 1480 of even daarvoor overleden) is ene Dirc van der Speck reeds bewoner.
In 1501 is aan de westzijde eigenaar Jan van die Werff, en aan de oostzijde Philips Ruychrock. Ook hier zijn jongeren de oorspronkelijke eigenaren-bewoners opgevolgd. De Bredewech aan de noordzijde wordt thans Heerweg genoemd, een naam, die allengs de benaming Bredeweg geheel verdrongen heeft

functie:
kerkmeester in de jaren 1489, 1493, 1496, 1497, 1498 en 1499
Niet geheel duidelijk is of hiermede niet in een aantal gevallen zijn zoon kan zijn bedoeld, ofschoon deze na de dood van zijn vader consequent als ‘De Jonge’ wordt aangeduid.

vermelding:
Int jaer ons Heeren vijftienhondert en[de] een starff die Dirck Dirckxz. van der Speck in februario en[de] heeft besproken die kercke van Rijswijck voir hem, Lijsbeth en[de] Aechte, zij[n]re huysvrouwen, me[m]orie tsiaers anderhalff pont Hollants payment up een vierendeel van der tijen morgen lants en[de] zij[n] voir renten en[de] hebbe[n] belege[n] an die oestzijde meester Phillips Ruychrock, nu toebehorende meester Jan van Noertwijck, canonick inden Haghe, an die westzijde Jan van die Werff, an die noert zijde den Heerwech streckende streckende zuytwaert an die Waterloes. En[de] wij, Pieter Kersta[n]tsz. va[n]d[er] Burch, Jan Gerijtsz. en[de] Dirck Dirckxz. die Jonge va[n] d[er] Speck, hebben beloeft den selffden Dirck mit zij[n] huysvrouwen als kercmeesters te laten doen alle jaer een vigelie mit drie lessen en[de] mit vijff kaerssen, gevende den vicecureit voir zij[n] vigelie en[de] jaerlix up die stuel en[de] twee priesteren elcx een scelling en[de] den armen v [5] scelling an broet. En[de] oick mede die vier bidde[n]de orden tsiaers elcx i [1] sc[elling]. Des soe sijnt voirwaerden dat wij kercmeesters nu ter tijt off naemaels dese renten niet en sellen vercopen up die verboernisse der selfder renten en[de] als dan te comen an die naeste vrienden mit alsulckdanige laste als nu ter tijt daer up staet, alle dinck sonder arghe oft liste.

Overleden:
Hij is in 1501 overleden, na een memorie gevestigd te hebben voor hemzelf en zijn twee vrouwen (die dan blijkbaar ook reeds overleden zijn) op een vierde deel van 13 morgen land.10 Het is dezelfde hofstede, waarin Jacob een aandeel bezat – 1478 en daarvoor - en bewoonde.

Gezin/Partner: Lijsbeth NN. [Gezinsblad] [Familiekaart]

1. Claes Dircksz Verspeck is geboren circa 1488; is gestorven vóór 1544.

Gezin/Partner: Aechte NN. Aechte is gestorven circa 1501 in Rijswijk. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Gezin/Partner: Onbekend. [Gezinsblad] [Familiekaart]

1. Dirc Dircxzn. (de jonge) van der Speck is geboren circa 1450; is gestorven na 1519.

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• vermelding: Diverse vermeldingen
• vermelding: van 1345 tot 1430; Grafelijk leen te Lisse

Aantekeningen:

vermelding:
Beleend met die Specken en 2 morgen daarbij 8 mei 1418.
Leids poorter, was aan Kabeljauwse zijde in 1419 betrokken bij ongeregeldheden in die stad.
Maakte als man van Jan van Beieren met andere edelen 11 september 1420 deel uit van de vierschaar van Kennemerland die te Haarlem vonniste.
Vermeld in 1424 onder de welgeborenen te Lisse die hun krijgsdienst afkochten. Overl. vóór 16 juni 1430. Hij verkocht 16 maart 1413 Jonge Heynric Harmansz. een huis en erf aan de Breestraat te Leiden voor een jaarlijkse rente van 10 sch. met de houde.

vermelding:
leen 195. 9 (1430: 9½) morgen land ter Spek in Lisse, west: Hugo Dam (1430: Wouter Hendrik Dammasz.; 1527: de wildernis), oost: de leenheer (1430: Gijsbert van Noordwijk; 1527: de kerk van Noordwijk), noord (1430: de leenheer met wildernis; 1527: noordwest: erven Scout Yeve), zuid (1430: een lijdweg; 1527: het klooster ter Lee).
13-11-1345: Jan, heer van Egmond, en Dirk van Brederode, ridders, betuigen de de overdracht d.d. 4-9-1345 door Floris van der Spek Simonsz. van diens goed aan Dirk van der Spek, LRK 49 fol. 16.
9-3-1348: Lijftocht van Bertrada, dochter van Arnout van Waterland, gehuwd met Dirk van der Spek, op de mindere helft, LRK 47 fol. 41v.
24-10-1372: Dirk van der Spek Dirksz., LRK 50 fol. 129v nr. 841.
..-.-1390: Dirk van der Spek met ledige hand, LRK 422 fol. 7 nr. 121.
8-5-1418: Dirk van der Spek, LRK 60 fol. 3.
13-6-1430: Jacob van der Spek bij dode van Dirk, zijn vader, die hield van hertog Albert, LRK 60 fol. 25v.
....

201. 2 morgen land in Lisse, west: Arnout Callen ven (1348: Hugo Taye; 1400: Jacob Poes), oost: kinderen Wouter Foye (1400: Elisabeth, dochter van Willem Wiggersz.), (1400: noord: Wouter Jansz., zuid: de leenman), (1430: gemeen met nr. 195), (1400: en 2 hont in Lisse en hont in de Hoornbrug).
13-5-1329: Willem van der Spek bij opdracht, te komen op Dirk, zijn zoon, LRK 2 fol. 60v nr. 388, LRK 49 fol. 16.
De volgende beleningen zijn vanaf 1348 gelijk aan nrs. 195 en 195B, vermeerderd met:
10-12-1400: Dirk van der Spek mag als eigen verkopen voor 100 nieuwe dordse guldens aan
de proost van Bergen, tresorier, LRK 52 fol. 403v

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• vermelding: Diverse vermeldingen
• vermelding: van 1345 tot 1430; Grafelijk leen te Lisse
• functie: van ca. 5 jul 1378; Poorter van Leiden
• functie: van 1394 tot 1396; Schepen van Leiden
• functie: van 1397; Gashuismeester van het St. Katrinen te Leiden
• functie: van 1399; Poortmeester te Leiden
• vermelding: van 1399; Vermeld als belender te Oegstgeest
• vermelding: van 1401 tot 1407; Vermeld in de rekeningen van de Sint Pieterskerk te Leiden
• vermelding: tot 1410; Eigenaar van huis en erf aan de Breestraat te Leiden

Aantekeningen:

vermelding:
bezitter van Ter Specke.
Vermeld als schout van Lisse 12 januari-29 november 1394,burgemeester 1398-99, kerkmeester van de St. Pieterskerk 1400-1401.
Aangesteld tot boter- en kaaskoper in de Friese oorlog 1398.
Rentmeester van Kennemerland en Westfriesland sedert 15 september 1403 in de plaats van Bertelmeeus van Raephorst en zolang het deze goeddunkte. Verloor 1410 zijn Leidse poorterschap, daar hij reeds langer dan vijf jaar buiten de stad verbleef, zal naar Ter Specke zijn teruggekeerd. Overl. vóór 8 mei 1418.
Vermeld als veehandelaar 24 augustus 1396, 2 februari 1402 en 3-24 augustus 1404, pachtte 1398-99 de Leidse hopaccijns.
Hij leende de stad Leiden geld voor de krijgstocht tegen de Friezen (terugontvangen 1398-99). Met Dirk van den Bossche leverde hij 1403-04 kalk aan de St. Pieterskerk. Zijn huis te Leiden werd 15 juni 1410 voor 275 nobel verkocht, van de opbrengst werd een aantal hoge pandrentes ingelost. Beleend met 2 morgen te Lisse 24 oktober 1372, verhief dit leen en ‘die Specken’ (9 morgen land) in 1390 met ledige hand; die Specken ontving hij 12 december 1400 als onversterfelijk erfleen, tevens werden hem genoemde 2 morgen ten vrij eigen gegeven en kocht hij van de graaf 2 hond land gelegen aan de Horenbrugge en 2 hond land gen. Butterscamptgen, beide gelegen te Lisse aan het (Haarlemmer)meer. Dirk kocht 27 februari 1395 een gedeelte van het veenland tussen Zegwaard en Zevenhuizen dat Floris Gijsbrechtsz. verbeurde, van de graaf.
Voor de aanleg van de nieuwe weg van Leiden naar Oegstgeest (de huidige Steenstraat) moest Dirk in 1395 land afstaan.
Dirk stond 12 januari 1386 borg voor Wendelmoet Gherid Wissenwed., 6 februari 1395 met Ysbrant van der Laen voor Herman Willemsz. en Willem Symonsz. en in 1398 voor Vranc Poes.

vermelding:
leen 195. 9 (1430: 9½) morgen land ter Spek in Lisse, west: Hugo Dam (1430: Wouter Hendrik Dammasz.; 1527: de wildernis), oost: de leenheer (1430: Gijsbert van Noordwijk; 1527: de kerk van Noordwijk), noord (1430: de leenheer met wildernis; 1527: noordwest: erven Scout Yeve), zuid (1430: een lijdweg; 1527: het klooster ter Lee).
13-11-1345: Jan, heer van Egmond, en Dirk van Brederode, ridders, betuigen de de overdracht d.d. 4-9-1345 door Floris van der Spek Simonsz. van diens goed aan Dirk van der Spek, LRK 49 fol. 16.
9-3-1348: Lijftocht van Bertrada, dochter van Arnout van Waterland, gehuwd met Dirk van der Spek, op de mindere helft, LRK 47 fol. 41v.
24-10-1372: Dirk van der Spek Dirksz., LRK 50 fol. 129v nr. 841.
..-.-1390: Dirk van der Spek met ledige hand, LRK 422 fol. 7 nr. 121.
8-5-1418: Dirk van der Spek, LRK 60 fol. 3.
13-6-1430: Jacob van der Spek bij dode van Dirk, zijn vader, die hield van hertog Albert, LRK 60 fol. 25v.
....

201. 2 morgen land in Lisse, west: Arnout Callen ven (1348: Hugo Taye; 1400: Jacob Poes), oost: kinderen Wouter Foye (1400: Elisabeth, dochter van Willem Wiggersz.), (1400: noord: Wouter Jansz., zuid: de leenman), (1430: gemeen met nr. 195), (1400: en 2 hont in Lisse en hont in de Hoornbrug).
13-5-1329: Willem van der Spek bij opdracht, te komen op Dirk, zijn zoon, LRK 2 fol. 60v nr. 388, LRK 49 fol. 16.
De volgende beleningen zijn vanaf 1348 gelijk aan nrs. 195 en 195B, vermeerderd met:
10-12-1400: Dirk van der Spek mag als eigen verkopen voor 100 nieuwe dordse guldens aan
de proost van Bergen, tresorier, LRK 52 fol. 403v

functie:
Vermogen: 40 pond; Borg Gherrit Heerman

vermelding:
cartularium: ...Ende heeft belegen an die een side Dirc van der Specken ende an die ander side die abdisse van Rijnsburch beide mit horen huijsen ende erven...

vermelding:
1401:
landrenten: Dirc van der Specke een kampje tussen de Hoeflaan en het land van Dirx Brunen
1403:
Testament en dergelijke: Dirc van der Specke gaf het godshuis geld
Timmeringen en dergelijke: Jan Lams en Heyntgen zijn gezellin geven kalk geleverd door Dirc van den Bosche en Dirc van der Specke
In 1407 vermeld in het Vleeshuisbon (vermoedelijk Breestraat)

vermelding:
een huis en erf aan de Breestraat, 15 juni 1410 door het gerecht verkocht voor 275 nobel aan Jonge Hendrik Hermansz. Hierop rustten de volgende, nu afgeschatte renten: 114 nobel schuldbrief t.b.v. Dirk van Oestgeest (13 feb. 1404), waarvan een pandbrief van 51 £ 6 s. 3 p. (23 jan. 1406) en een van 7 £ 14 s. 4 p. (4 mrt. 1410); een pandbrief van 23 Gelderse nobel t.b.v. Pieter Heerman (4 nov. 1406), waarvan de hoofdsom 615 nieuwe Geld. gld. had bedragen (19 juni 1405); een pandbrief van 3½ Gentse nobel t.b.v. Pieter Heerman (4 nov. 1406), behorend bij een schuldbrief van 25 Gentse nobel (27 juli 1405). Op het huis bleef een rente van 10 s. g.g. met houde gevestigd, die 16 mrt. 1413 in handen was van zijn zoon Dirk (RA. 50 f. 93; Ke. 420 f. 3).

Overleden:
ovl. tussen feb. 1413 en 8 mei 1418

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• vermelding: Diverse vermeldingen
• vermelding: van 1345 tot 1430; Grafelijk leen te Lisse

Aantekeningen:

vermelding:
bezitter van Ter Specke. Vermeld als schout van Lisse 1 mei 1353, schepen van Haarlem 9 maart 1355 en 10 februari 1356, was 21 juli 1357 schout van Noordwijkerhout.
Werd 22 november 1357 door de graaf aangesteld tot schout van Haarlem, op welk ambt hij de graaf 200 Franse schilden leende, die hij aan zijn voorganger Willem van Zaenden betaalde. Had reeds eerder banden met Haarlem: 8 november 1346 werd Dirk, die toen gevangen zat in het Leidse Gravensteen, door Haarlemse poorters bevrijd.
Dirk werd na opdracht door zijn vader beleend met hoger genoemde 2 morgen land te Lisse; na opdracht door Floris Symonsz. van der Specke ontving hij 1 september 1345 al diens leengoed (Ter Specke). Hij kocht 1342-45 regelmatig hout van de grafelijkheid; had land in lijfhuur van de graaf te Abdissenbroek (vermeld ca. 1350-63).
Verkocht 22 mei 1359 een rente van 31 sch. aan de abdij van Egmond, gevestigd op een huis te Haarlem; een der belenders was Dirk zelf. Toen in 1364 of 1365 een zoen tot stand kwam tussen de partijen betrokken bij de dood van Willem Heynenz., werd nadrukkelijk vermeld dat de kwesties waar Dirk van der Specke en zijn vrouw bij betrokken waren, hierbij nog niet geregeld waren. Hoe die betrokkenheid moet worden voorgesteld, blijkt uit de akte niet.

vermelding:
leen 195. 9 (1430: 9½) morgen land ter Spek in Lisse, west: Hugo Dam (1430: Wouter Hendrik Dammasz.; 1527: de wildernis), oost: de leenheer (1430: Gijsbert van Noordwijk; 1527: de kerk van Noordwijk), noord (1430: de leenheer met wildernis; 1527: noordwest: erven Scout Yeve), zuid (1430: een lijdweg; 1527: het klooster ter Lee).
13-11-1345: Jan, heer van Egmond, en Dirk van Brederode, ridders, betuigen de de overdracht d.d. 4-9-1345 door Floris van der Spek Simonsz. van diens goed aan Dirk van der Spek, LRK 49 fol. 16.
9-3-1348: Lijftocht van Bertrada, dochter van Arnout van Waterland, gehuwd met Dirk van der Spek, op de mindere helft, LRK 47 fol. 41v.
24-10-1372: Dirk van der Spek Dirksz., LRK 50 fol. 129v nr. 841.
..-.-1390: Dirk van der Spek met ledige hand, LRK 422 fol. 7 nr. 121.
8-5-1418: Dirk van der Spek, LRK 60 fol. 3.
13-6-1430: Jacob van der Spek bij dode van Dirk, zijn vader, die hield van hertog Albert, LRK 60 fol. 25v.
....

201. 2 morgen land in Lisse, west: Arnout Callen ven (1348: Hugo Taye; 1400: Jacob Poes), oost: kinderen Wouter Foye (1400: Elisabeth, dochter van Willem Wiggersz.), (1400: noord: Wouter Jansz., zuid: de leenman), (1430: gemeen met nr. 195), (1400: en 2 hont in Lisse en hont in de Hoornbrug).
13-5-1329: Willem van der Spek bij opdracht, te komen op Dirk, zijn zoon, LRK 2 fol. 60v nr. 388, LRK 49 fol. 16.
De volgende beleningen zijn vanaf 1348 gelijk aan nrs. 195 en 195B, vermeerderd met:
10-12-1400: Dirk van der Spek mag als eigen verkopen voor 100 nieuwe dordse guldens aan
de proost van Bergen, tresorier, LRK 52 fol. 403v

Dirk is getrouwd met Bartrarde Arntsdr van Waterlant circa 5 mrt 1348 (civil). Bartrarde (dochter van Arnoud van Waterlant en Maartje van der Speck) is geboren circa 1325; is gestorven in 1365. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• vermelding: Leen en huur van land te Hillegom en Maasland
• vermelding: van 1345 tot 1430; Grafelijk leen te Lisse

Aantekeningen:

vermelding:
RAZH, Gr. v. HolI. 220 f. 41v. Onder degenen die te Hillegom land huren van de graaf, zijn 1343-44 Aemds kinderen van Waterland (RAZH, Gr. v. Holl. 1800 f 8v). Te Maasland hielden Dirk, Claas en Boudewijn, kinderen van Arnoud van Waterland, sedert 29 juni 1342 7 morgen land in leen van Jan Persijn, heer van Waterland, dit leen maakte later deel uit van de Holl. leenkamer (RAZH, Gr. v. Holl. 195 f. 72).

vermelding:
leen 195. 9 (1430: 9½) morgen land ter Spek in Lisse, west: Hugo Dam (1430: Wouter Hendrik Dammasz.; 1527: de wildernis), oost: de leenheer (1430: Gijsbert van Noordwijk; 1527: de kerk van Noordwijk), noord (1430: de leenheer met wildernis; 1527: noordwest: erven Scout Yeve), zuid (1430: een lijdweg; 1527: het klooster ter Lee).
13-11-1345: Jan, heer van Egmond, en Dirk van Brederode, ridders, betuigen de de overdracht d.d. 4-9-1345 door Floris van der Spek Simonsz. van diens goed aan Dirk van der Spek, LRK 49 fol. 16.
9-3-1348: Lijftocht van Bertrada, dochter van Arnout van Waterland, gehuwd met Dirk van der Spek, op de mindere helft, LRK 47 fol. 41v.
24-10-1372: Dirk van der Spek Dirksz., LRK 50 fol. 129v nr. 841.
..-.-1390: Dirk van der Spek met ledige hand, LRK 422 fol. 7 nr. 121.
8-5-1418: Dirk van der Spek, LRK 60 fol. 3.
13-6-1430: Jacob van der Spek bij dode van Dirk, zijn vader, die hield van hertog Albert, LRK 60 fol. 25v.
....

201. 2 morgen land in Lisse, west: Arnout Callen ven (1348: Hugo Taye; 1400: Jacob Poes), oost: kinderen Wouter Foye (1400: Elisabeth, dochter van Willem Wiggersz.), (1400: noord: Wouter Jansz., zuid: de leenman), (1430: gemeen met nr. 195), (1400: en 2 hont in Lisse en hont in de Hoornbrug).
13-5-1329: Willem van der Spek bij opdracht, te komen op Dirk, zijn zoon, LRK 2 fol. 60v nr. 388, LRK 49 fol. 16.
De volgende beleningen zijn vanaf 1348 gelijk aan nrs. 195 en 195B, vermeerderd met:
10-12-1400: Dirk van der Spek mag als eigen verkopen voor 100 nieuwe dordse guldens aan
de proost van Bergen, tresorier, LRK 52 fol. 403v

Aantekeningen:

Getrouwd:
Op 5-3-1348 tochtte (gaf levenslang vruchtgebruik) Dirk Bartrarde met de mindere helft van Ter Specke.